Hans Claus spreekbeurt 17 februari

Ere-gevangenisdirecteur Hans Claus
Een nieuwe straf voor een nieuwe samenleving
Korte inhoud
Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten. Intuïtief gaan we hiermee akkoord. Wie iets mispeutert, moet gestraft worden; soms horen criminelen in de cel. Maar is de gevangenis werkelijk het juiste antwoord op misdaad of vervreemdt ze haar bewoners steeds meer van de samenleving? Auteur Hans Claus begon zijn carrière in de Gentse Nieuwe Wandeling. Tot april 2024 was hij de gevangenisdirecteur in Oudenaarde. Hij kent dus als geen ander de waarden én tekortkomingen van het huidige systeem.
In zijn lezingen neemt hij eerst en vooral de detentie grondig onder de loep. Waar komt het fenomeen vandaan? Wie leeft en werkt er zoal in een gevangenis? Slagen we erin om gedetineerden in de maatschappij te re-integreren? Wanneer hij het rapport opmaakt, concludeert hij dat het Belgische gevangeniswezen tekortschiet. Gelukkig ziet hij ook oplossingen. Claus kiest resoluut voor resocialisatie in plaats van isolatie en rolt daarom een alternatieve vorm van detentie uit: De (detentie-)Huizen. Door kleinschalig, gedifferentieerd en maatschappelijk verankerd te werken worden de eerste stappen gezet naar een menswaardige manier van straffen, wat niet enkel de overtreder ten goede komt, maar ten slotte ook onze hele gemeenschap.
Om te begrijpen waarom net in onze woelige, gepolariseerde wereld de sprong naar een humaner strafmodel een kans krijgt, is evenwel diepgaandere analyse nodig. Hans Claus probeert verbanden te leggen met evoluties op andere domeinen. Hij brengt daarbij gaandeweg een nieuw, leefbaarder samenlevingsmodel in kaart, waar we onbewust naar verlangen en waarbinnen het nieuwe strafmodel past.
Curriculum vitae
Hans Claus werd geboren als kunstenaar: hij is dichter, beeldhouwer, schilder en fotograaf. Zijn maatschappelijke rol vervult hij als criminoloog (1984) en als gevangenisdirecteur ( 1986 ). Hij was directeur in de gevangenis van Oudenaarde tot april 2024. In 2010 spanden de directeur en kunstenaar samen in de creatie van een nieuw gevangenisconcept: het (kleinschalige en maatschappelijk verankerde ) detentiehuis. Als medestichter van vzw de Huizen (www.dehuizen.be) en de internationale beweging RESCALED (www.rescaled.org) streeft hij de realisatie van dit concept na.
Zoals over het gevangenisconcept deed hij de voorbije jaren groepen mensen nadenken over de samenleving die net als de gevangenissen die ze herbergt, gevangen zit in oude en voorbijgestreefde patronen. Hij initieerde op die manier de Verklaring van 30 nov. 2019 met zes krijtlijnen voor een leefbare wereld.
(www.novemberverklaring.eu)