Verslagen van onze activiteiten 2025
hier zijn de activiteiten beschreven
- 30 oktober '25 Geel - Dessel
- 21 oktober '25 Wijndomein Vlijtingen
- 16 oktober '254 Bowlen
- 9 oktober '25 Ochtendwandeling
- 30 september '25 Liberation garden
- 21 september '25 Adamo
- 16 september '25 Railbiken
- 9 september '25 introductiedag
- 25 augustus '25 Wandelvakantie De Panne
- 06 augustus 2025 Diepenbeek
- 29 juli '25 Kasteel van Nieuwenhoven
- 25 Juli '25 Bronnenwandeling Voeren
- 20 juni '25 Zomerfeest
- 01 juni '25 Baai van de Somme
- 28 mei '25 Wandeling Kelchterhoeve
- 20 mei '25 Meise
- 23 april '25 Doornik
- 17 april '25 45 jaar Neos met Bart Peeters
- 25 maart '25 Herkenrode
- 25 februari '25 Luik
- 6 februari '25 Etiquette
30 oktober '25 Geel - Dessel

Verslag
21 oktober '25 Wijndomein Vlijtingen

verslag
16 oktober '254 Bowlen

verslag
9 oktober '25 Ochtendwandeling

verslag
30 september '25 Liberation garden

verslag
21 september '25 Adamo
verslag
16 september '25 Railbiken

Verslag
9 september '25 introductiedag

verslag
25 augustus '25 Wandelvakantie De Panne

Verslag
06 augustus 2025 Diepenbeek

Vanaf de Havenlaan 123 trokken een 20-tal sportievelingen zo een 7 km de Maten in.
29 juli '25 Kasteel van Nieuwenhoven

Onder leiding van Noël trokken we op ontdekking in het domein van het kasteel van Nieuwenhoven, het grootste bos van Haspengouw.
We hadden de keuze uit 3 wandelingen die we afgesloten hebben met een drankje in de vierkantshoeve.
25 Juli '25 Bronnenwandeling Voeren

Verslag
20 juni '25 Zomerfeest

Hier het verslag te zetten
01 juni '25 Baai van de Somme

Verslag
28 mei '25 Wandeling Kelchterhoeve

Verslag
20 mei '25 Meise

verslag
23 april '25 Doornik

Verslag
17 april '25 45 jaar Neos met Bart Peeters
VIERING 45 JAAR NEOS – OPTREDEN BART PEETERS – 17 april
45 jaar Neos en dat moest uiteraard gevierd worden. Samen met Neos-leden van Riemst en Hoeselt trokken we naar de Lotto-Arena in Antwerpen voor een spetterend concert van onze muzikale spring-in-’t-veld Bart Peeters.
In een afgeladen volle zaal kregen we een fantastisch concert te horen met verrassende liedjes en optredens van Bart’s muzikale vrienden. De magie die ontstaat als Bart Peeters een podium opstapt, is moeilijk onder woorden te brengen. Maar we gaan hier toch een poging wagen.
Het concert van Bart Peeters was een combinatie van prachtige, pure songteksten, een groep topmuzikanten, special guests, een 200-koppig koor en uiteraard de stem en de présence van Bart Peeters zelf. Maar het was meer en beter dan de optelsom van al die elementen. Een fenomenale lichtshow, een loepzuiver geluid en het vakmanschap en de passie waarmee Bart Peeters een volledige zaal inpakt. Op zijn 65ste blijft Bart Peeters een muzikant en entertainer van een uitzonderlijk kaliber die blijft bruisen van energie.
Die energie kon Bart laten zien op de gigantische T-vormige catwalk waarop hij al hollend of huppelend alle hoeken van de zaal kon bereiken. Hij verraste met leuke, nieuwe nummers zoals “Mannen zijn idioot” en het gekende vrolijke “Lepeltjesgewijs”. Maar hij toonde ook zijn beste percussiekunsten op twee lepels in het nummer “Onzen Blackie” (over een kater bij hem thuis).
Met zijn televisiedochter Gloria Monserez bracht hij een zeer kwetsbaar nummer “Wat nog komen zou”. Je kon een speld horen vallen tot aan het uitbundige applaus. Ook Ronny Mosuse kon natuurlijk niet ontbreken. Zij brachten onder andere een mooie ode op de tonen van ‘Hij zong nana’ aan de broer van Ronny, Robert, die op jonge leeftijd overleed. Na nog enkele nummers met als uitsmijter “Zwemmen in de zee”, de vertaling van “Swimming in the pool” van The Radios, puften zij samen uit, languit op het podium.
Een minder bekend nummer lag hem na aan het hart. ‘Voor de zon weer opkomt, durft de nacht donker zijn’ is een gitaarballade ter ere van zijn grootvader die in het verzet was, opgepakt werd en twee jaar in concentratiekampen heeft gezeten in de Tweede Wereldoorlog.
Een absoluut hoogtepunt was ‘Dicht bij mij’. Samen met Tutu Puoane en het koor brachten ze een ongelooflijk mooie versie van dit liefdesnummer.
Tijdens de bisnummers is het met ‘Messias’ nog even uitbundigheid troef, voor hij intiem afsluit met ‘Tot je weer van me houdt’, zijn versie van het onsterfelijke ‘Pour que tu m’aimes encore’ van Céline Dion in een zee van honderden lichtjes. Dat de Neos-leden van Peeters houden, bewees de staande ovatie.
Samengevat: het concert van Bart Peeters zorgde bij alle bezoekers niet alleen voor een schorre keel door het veelvuldig meezingen of beter gezegd meebrullen. Het was een warm bad waar iedereen een zalige muzikale namiddag beleefde. Het concert zorgde voor verwondering, kippenvel, extase, verbazing,… Met een supertevreden gevoel en een glimlach van oor tot oor kon iedereen naar huis terugkeren.
Bedankt Neos voor deze prachtige namiddag en van harte proficiat met je 45ste verjaardag.
Jos Panis
25 maart '25 Herkenrode

ABDIJ VAN HERCKENRODE
Je hebt ze ongetwijfeld al eens van ver gezien op de autosnelweg wanneer je richting Antwerpen rijdt, je kan er immers niet naast kijken: de imposante abdij van Herckenrode in Hasselt (Kuringen).
De abdij heeft een rijke geschiedenis. De abdij is gebouwd aan de oevers van de Demer te Kuringen. Herkenrode is afgeleid van enerzijds het Keltische woord arika, verkleinwoord van ara (dat rivier betekent) en anderzijds rode dat open, ontgonnen plaats in een bos betekent. Herkenrode staat dus voor een open plaats bij een beek.
Herkenrode heeft een meer dan 800-jarige geschiedenis. Herkenrode was een adellijke abdij; alleen vrouwen uit de adel mochten er intreden. Zeker vanaf de 15de eeuw waren alle zusters, zonder uitzondering, van adellijke afkomst. De lekenzusters waren van volkse afkomst. Het gebeurde niet zelden dat de adel het klooster gebruikte als een soort opvangcentrum voor hun niet huwbare dochters.
Wanneer we door de monumentale inkompoort wandelen zien we onmiddellijk de grootsheid van deze abdij. De abdij straalt rust uit, niettegenstaande er vroeger heel wat activiteit was. De abdij beschikte ondermeer over een smidse, een bakker, een infirmerie enz… Alleen de molen uit die periode werd bewaard en gerestaureerd.
Na de invallen van het Franse bezettingsleger werd de abdij eind 1796 opgeheven. Na de verkoop aan Claes en Libotton takelden de gebouwen langzaam af.
Van het twaalfde-eeuwse klooster is buiten de funderingen niets bewaard gebleven. Op deze funderingen werd een prachtig kunstwerk opgebouwd. We bezochten het kunstwerk 'The Quiet View/ Het Stille Uitzicht' van Hans Op de Beeck waarbij onze blikken verdwaalden in een eindeloos landschap. Een werkelijk impressionant kunstwerk dat nu evenwel afgebroken wordt. In de plaats wordt de vroegere kerk als doorkijkkerk in cortenstaal heropgebouwd in ware grootte (zoals het doorkijkkerkje in Borgloon).
Iets verder zien we de infirmerie die nog niet gerestaureerd is. Er tegenover staan de “nieuwe” gebouwen (klooster en kerkgebouw) die gebouwd werden door de reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf (inderdaad, die van Bilzen). Zij hadden een groot deel van het domein gekocht: de 18de-eeuwse abdissenresidentie met het landschapspark en de bouwvallen van het 16de-eeuwse abdissenverblijf. Ze vestigden er in 1974 een klooster en een bezinningscentrum. In 1982 kochten zij ook de infirmerie uit 1658 en de resten van de vervallen 16de-eeuwse zusterverblijven. Nadat Toerisme Vlaanderen in 2022 de gebouwen kocht en zo eigenaar werd van de volledige site, verlieten de laatste Kanunnikessen in 2023 Herkenrode.
Ter afsluiting van deze zeer interessante rondleiding gingen we naar de tiendenschuur die prachtig gerestaureerd werd nu gebruikt wordt voor culturele activiteiten. We gingen verder naar het hoevegebouw. Daar maakte we een reis door de tijd vanaf het begin van Herkenrode. Aan de hand van oorspronkelijk beeldmateriaal, ensceneringen, filmopnames met acteurs, klankdecors, realistische opstellingen en info- en opzoekkiosken werden we meegenomen in de geschiedenis van Herkenrode.
Deze prachtige en leerrijke uitstap werd in de vroegere paardenstallen uiteraard weer afgesloten met een lekker stuk Limburgse vlaai en koffie.
Jos Panis
25 februari '25 Luik

Verslag
6 februari '25 Etiquette

Isabelle Coppens nam ons mee in de wereld van etiquette zodat we respectvol, beleefd en toch hartelijk voor de dag komen tegenover onze gasten.
Isabelle studeerde af als burgerlijk ingenieur aan de KU Leuven en behaalde een master in general management aan de Vlerick Business School. Met die diploma’s in de hand ging ze het bedrijfsleven in. Daar deed ze jaren ervaring op, tot ze besloot haar grote droom na te jagen, en van haar passie voor etiquette haar beroep te maken.
Isabelle liep vervolgens school aan de prestigieuze International Etiquette & Protocol Academy of London. Die intensieve studie werd gevolgd door vele extra opleidingen in binnen- en buitenland. Ze startte haar bedrijf “Gracious manners” en groeide uit tot een veelgevraagde spreekster. Ze geeft trainingen en workshops aan bedrijven en particulieren, en ze doceert etiquette aan de School for Butlers and Hospitality in Hertsberge.
Kort samengevat is etiquette het attent zijn naar anderen toe en respectvol omgaan met elkaar. Het gaat dan om bijvoorbeeld tafelmanieren, omgangsvormen, hoffelijkheid… Het wordt ook “de verkeersregels van het sociale leven” genoemd. Etiquette heeft altijd al bestaan maar het is veel uitgebreider geworden ten tijde van Louis XIV, de zonnekoning, in Versailles.
Het is moeilijk om een volledig overzicht te geven van alles wat met etiquette te maken heeft. Ik beperk me hier tot een aantal belangrijke afspraken.
Bij begroetingen zien we vaak dat men de handen schudt. Dit is ontstaan in de middeleeuwen om aan te tonen dat men geen kwade bedoelingen had. Verder is het bij begroetingen ook belangrijk om elkaar in de ogen te kijken en, indien nodig, de hoed af te nemen. Aanrakingen kunnen alleen als men het eerst gevraagd heeft.
En dan hebben we het over tafelmanieren. Tafelen brengt mensen samen. En wie de etiquetteregels beheerst, kan met nog meer vertrouwen genieten van dit gezellige gebeuren. Met interessante en ludieke weetjes over tafelen kwam bijna alles van de etiquetteregels aan bod. Een kleine greep uit de weetjes: de handen moeten altijd boven tafel gehouden worden (behalve in Engeland en Amerika waar je ze onder tafel moet houden) maar nooit met de ellebogen op tafel. Een gebruikte servet mag je nooit op tafel leggen en bij het opstaan leg je de servet op de stoel. Aan tafel moeten gastheer en gastvrouw tegenover elkaar gaan zitten. De belangrijkste genodigde krijgt een plaats rechts van de gastvrouw of -heer. Koppels worden uit elkaar geplaatst zodat ze beiden eens met andere personen kunnen praten.
Ook bij de bediening is er een belangrijke regel. Als het een gedresseerd bord betreft moet er langs rechts bediend worden; als het eten moet uitgeschept worden moet dat langs links gebeuren.
Bij de toepassing van etiquetteregels geldt ook een vorm van hiërarchie: de vrouw staat boven de man, de oudere boven de jongere, de hogere in rang boven de lagere in rang. Meestal doen we het omgekeerd maar de etiquetteregel luidt dat op restaurant de man eerst door de deur gaat (ingeval er vroeger gevochten werd kon bij de slag opvangen) of de trap op gaat (om niet onder de rok van de vrouw te kunnen kijken).
Op vestimentair gebied geldt het adagio “de kleren maken de man” want er goed uitzien is een teken van respect. Wanneer een man opstaat moet hij altijd een knoopje van het vest dicht doen.
Isabelle zorgde voor een boeiende en verrijkende kennismaking met etiquette, en dit op een zeer aangename, vlotte en betrokken manier gebracht, constant inspelend op vragen. De reacties van de aanwezigen waren ontzettend lovend.
Verslag Jos
Archief verslagen van onze activiteiten 2024
- 05 december 2024 Dr. Stockx ‘Acute beroertes: Een race tegen de klok. '
- 02 december 2024 Musical Les Misérables
- 21 november 2024 Gors op Leeuw
- 12 november 2024 Jezuïtenberg
- 19 september 2024 Tandtechniek
- 01 oktober 2024 Meerdaagse naar Berlijn
- 21 mei 2024 Fort Eben Emael
- 26 maart 2024 Gallo Romeins Museum "De oudheid in kleur"
- 12 maart 2024 Zorgvolmacht, schenkingen, testament
- 23 februari 2024 Belgisch Centrum voor Geleidehonden
- 01 februari 2024 Van String tot String
- 09 januari 2024 Correct medicatiegebruik
05 december 2024 Dr. Stockx ‘Acute beroertes: Een race tegen de klok. '

Dr. Stockx is een internationaal vermaarde interventieradioloog (mooi woord voor wie ‘scrabble’ speelt) en werkt in het ZOL in Genk. Hij is ook bekend van het televisieprogramma ‘Topdokters’ op de zender VIER.
Een interventieradioloog doet een onderzoek onder begeleiding van beeldvormings-technieken (röntgenstralen, CT-scan, MRI…) en gaat dan, indien mogelijk, onmiddellijk over tot bv. het plaatsen van een stent om een bloedvat terug open te maken.
Jaarlijks zijn er in ons land 20.000 acute beroertes. Spijtig genoeg sterft echter 50% van deze patiënten binnen het jaar. Acute beroertes zijn daardoor de derde belangrijkste doodsoorzaak. 6.000 mensen houden er een blijvende invalititeit aan over.
Wat is een beroerte?
Wanneer er een plots probleem van de bloedvoorziening van een deel van de hersenen opduikt spreken we van een acute beroerte. Hierin onderscheiden we twee soorten: de hersenbloeding (20% van de beroertes) en de herseninfarct (80% van de beroertes).
Een hersenbloeding voelt men aankomen. Men krijgt plots een zeer hevige hoofdpijn (donderslaghoofdpijn genoemd) die gepaard gaat met een epileptische aanval en/of bewustzijnsverlies. Er bevindt zich een bloedprop ergens in de hersenen.
Een herseninfarct voelt men niet aankomen maar men constateert wel meteen uitvalverschijnselen (afhangende mond, lamme arm of been…). Het is een verstopping van een ader (een zogenaamde trombose). De meeste ontstaan door een bloedklonter elders in het lichaam maar vaak in de halsslagader.
Wat zijn de risicofactoren en hoe voorkomen?
Hoe spijtig het ook is maar de leeftijd verhoogt het risico op een acute beroerte. Ook hartlijders (vb. hartritmestoornissen, klepproblemen) behoren tot de risicogroep. En tenslotte wat de dokters de ‘atheromatose’ noemen (diabetes, obesitas, roken, hoge bloeddruk, hoge cholesterol…).
Een acute beroerte valt niet te voorspellen maar zoals dat voor veel gezondheidsproblemen is wordt een gezonde levensstijl vooropgesteld (niet roken, letten op je voeding, veel bewegen…). Ook een regelmatig (jaarlijks of halfjaarlijks) bezoek aan de huisarts voor een controle van de bloeddruk en cholesterol en als het even kan een EKG (in de volksmond een hartfilmpje) wordt aanbevolen.
Na dit eerste deel van de lezing gaf dr. Stocks ons inzage in wat de hersenen eigenlijk zijn. De hersenen zijn het meest ingewikkelde orgaan van het menselijk lichaam. Menselijke hersenen wegen ongeveer 250 gram en worden in vier delen ingedeeld: de rechtse en linkse hemisferen, de grote en kleine hersenen, de hersenstam en het verlengde merg. Wat opmerkelijk is dat wanneer we een acute beroerte krijgen in de linkerhelft van onze hersenen onze rechterkant wordt aangetast en andersom. Verder kregen we te zien welke hersendelen voor welke lichaamsfuncties verantwoordelijk zijn. De verdere technische uitleg ga ik jullie besparen want dit zou ons te ver leiden en ik als verslaggever zou waarschijnlijk flaters maken. Mocht het je interesseren dan kan je dit nog opzoeken via het internet: www.hersenstichting.nl.
Hoe herkennen we een acute beroerte?
Om de symptonen te herkennen wordt het systeem FAST toegepast. F staat voor face (aangezicht – afhangende mond…), A is arm (afhangende slappe en/of lamme arm), S is de spraak (onsamenhangend praten of niet meer kunnen praten) en de T staat voor tijd. Hoe vroeger kan ingegrepen worden, hoe kleiner de hersenschade en het kan levens redden want per verloren half uur daalt de kans op een goede uitkomst met 10%.
De beroertezorg en het zorgpad in Vlaanderen?
Om een acute beroerte te behandelen moet men zo snel mogelijk de 112 bellen. Zij brengen de patiënt naar het dichtstbijzijnde groot ziekenhuis, gespecialiseerd in de behandeling van beroertes. Ligt dit te ver brengt de ambulance het slachtoffer naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Wanneer daar de eerste zorgen zijn toegediend wordt de patiënt overgebracht naar een groot ziekenhuis in de buurt of de dokter gaat zelf naar het ziekenhuis waar de patiënt werd binnengebracht.
Wat Bilzen-Hoeselt betreft zouden wij als patiënt eerst naar AZ Vesalius Tongeren gebracht worden en van daaruit naar het Jessa ziekenhuis in Hasselt. De specialist – in dit geval dr. Stockx komt dan vanuit Genk naar Hasselt om daar de behandeling op te starten.
Wat moeten we onthouden?
Zoals eerder meegegeven kunnen we een acute beroerte niet voorkomen. Maar dit moeten we wel onthouden:
– probeer gezond te leven
– ga op regelmatige controle bij je huisarts
– past het systeem FAST toe (gezicht, arm, spraak en tijd)
– bel zo snel mogelijk 112 (ook als je twijfelt of het wel een beroerte is)
– laat de patiënt zeker niet drinken want hij kan niet slikken
– leg de patiënt op zijn zij zodat hij zich niet kan verslikken.
Na een uitvoerig bedankje aan dr. Stockx voor deze zeer interessante en belangrijke lezing was het natuurlijk tijd voor een lekkere koffie met een stukje Limburgse vlaai. En o ja, tenslotte nog dit. Dr. Stockx deed dit volledig gratis maar vroeg om een bijdrage te storten aan een goed doel. Dit jaar zet hij zich in voor het Julie Smeets-fonds die in Hasselt een woning willen kopen voor de noodopvang van jongeren. We hebben dus de bijdrage die jullie voor deze lezing betaald hebben overgemaakt aan deze stichting.
02 december 2024 Musical Les Misérables
MUSICAL “LES MISERABLES”
Wie kent niet de sociale roman van de Franse schrijver Victor Hugo ‘Les misérables’. Nu heeft Studio 100 er een prachtige musical van gemaakt met een Vlaamse cast met bekende namen als Jonas Van Geel, Ianthe Tavernier, Nordin De Moor enz. Wij dus naar de stadsschouwburg in Antwerpen want dit spektakel moesten we toch absoluut eens gezien hebben.
Eerst even het verhaal toelichten. De musical speelt zich af in Frankrijk, in een tijd van onrust, armoede en oneerlijkheid. Na negentien jaar dwangarbeid verlaat de rechtschapen Jean Valjean in 1815 de Franse gevangenis, maar vrij is hij niet. Niemand wil hem vergeven voor de onfortuinlijke dag waarop hij een stuk brood stal om familieleden van de hongerdood te redden. Op elke straathoek dreigt geweld en de schaduw van zijn verleden weegt zo zwaar door dat hij geen andere keuze ziet dan in het donker verder te leven. Hij verscheurt zijn vrijbrief en neemt een nieuwe identiteit aan. Aan het eind van de proloog van Les Misérables wordt duidelijk dat zelfs dat geen soelaas biedt. De gedreven politie-inspecteur Javert maakt er zijn levensmissie van om Valjean weer achter de tralies te krijgen en er ontwikkelt zich een kat-en-muisspel dat decennia duurt. Op de achtergrond van dat persoonlijke conflict plannen idealistische jongeren een opstand tegen de vreselijke levensomstandigheden van de lagere socio-economische klasse. Net als Valjean leren ze dat vrijheden niet zomaar verworven worden.
Eens in de zaal werden we al onmiddellijk overweldigd door het schitterende decor. Daarbij een vocaal ijzersterke cast die voor prachtige muziek zorgde. De liveband draagt bij aan de magie van de musical. De livemuziek zorgt ervoor dat de nummers nog intenser binnenkomen. De muziek is verder tijdloos en onvergetelijk.
Het verhaal is boeiend met historische diepgang. Maar tegelijkertijd heeft het verhaal ook raakvlakken met het heden want het gaat over sociale ongelijkheid en de onrechtvaardigheid die we soms voelen.
Vele toeschouwers hebben bij het verhaal een traantje gelaten, maar ook wat afgelachen. Les Misérables wist het publiek diep te raken, waardoor zelfs de meest stoïcijnse toeschouwer niet onbewogen bleef.
Deze musical is even episch en overweldigend als de tijdloze klassieker van Victor Hugo waarop de musical is gebaseerd.
Kortom, een schitterende musical die voor een fantastische namiddag heeft gezorgd.
Verslag: Jos Panis
21 november 2024 Gors op Leeuw

Verslag
12 november 2024 Jezuïtenberg

Chateau Neercanne in het pittoreske dorpje Kanne kent wellicht iedereen. Maar een honderdtal meter verder ligt nog een verborgen parel, net over de grens met Maastricht: de Jezuïetenberg. Veel minder bekend maar o zo verrassend. En daar trok een grote groep van Neos Bilzen op bezoek.
De Jezuïetenberg is één van de mooist bewerkte kalksteengroeven en daardoor een groot ondergronds museum in de Cannerberg. Sinds 1996 is het een beschermd Rijksmonument in Nederland.
Aan de ingang werden we opgewacht door drie gidsen die elk één groep mee op sleeptouw namen. Met kennis van zaken leidden zij ons rond in de 20 km lange gangen van deze mergelgrotten. Een deel van het ondergrondse gangenstelsel stortte echter in 1920 in. Hierdoor is een deel van de groeve tot op de dag van vandaag niet meer toegankelijk. Maar wat wel nog kan bezocht worden is indrukwekkend.
Vele eeuwen geleden werd de kalksteen uit de groeve gebruikt als bouwmateriaal. Denk maar aan de vele kerken die met dit materiaal indertijd gebouwd zijn. Maar het museum dat er zich nu bevindt is te danken aan de Jezuïeten. Sinds ongeveer 1860 moesten de studenten één dag per week verplicht vrij nemen. Velen onder hen trokken als ontspanning de groeve in. Zij maakten er tekeningen, schilderijen, sculpturen en beelden hetgeen resulteerde in een unieke verzameling kunstwerken.
De temperatuur in de grot is gemiddeld een tiental graden. De mergel is hierdoor boterzacht, waardoor het makkelijk is om er sculpturen uit te houwen, maar ook kwetsbaar. Eén uitschieter, en de studenten konden opnieuw beginnen.
De studenten Jezuïeten hebben allerlei beelden en reliefs van over de hele wereld in het kalksteen uitgehakt in de mergelwanden. Gevleugelde stieren, het Alhambra (compleet met fontein en vijver), Christus naast Boeddha, het hoofd van Ramses II, wapenschilden van het vroegere Tsjechoslovakije en Hongarije en vele andere bezienswaardigheden verfraaien het interieur van de onderaardse gangen. Daarnaast zijn er ook talloze schilderijen gemaakt met houtskool. In totaal werden er 450 kunstwerken gemaakt in de groeve. Fascinerend!
De Jezuïeten hebben in de berg ook een plek gehad waar zij tussendoor of na afloop van het werk iets konden eten en drinken. Dit noemden ze de refter. In 1998 heeft het bestuur van de stichting Jezuïetenberg besloten een nieuwe refter te maken waar wij na afloop van de rondleiding uiteraard graag gebruik van maakten. We werden er zeer gastvrij en vriendelijk ontvangen en konden genieten van wijnen en versnaperingen. Een zéér geslaagde uitstap.
Jos Panis
19 september 2024 Tandtechniek
Op een zonnige septembernamiddag ‘carpoolden’ we met 15 leden (4 hadden afgemeld) naar MDL-Euregio NV tandtechniek in Maasmechelen. Een innoverend technologisch bedrijf gespecialiseerd in productie en herstellen van alle mogelijke varianten van tandprothesen.
We werden er gastvrij ontvangen door de baas ‘Emiel’ himself en zijn zus die ook in het familiebedrijf werkzaam is.
Met een PowerPointpresentatie schetste hij het ontstaan in 1976 en de verdere groei tot het huidige moderne bedrijf. Waar aanvankelijk alles nog met de hand vervaardigd werd, ambachtelijk zeg maar, werkt men nu met digitale 3D-scanners en dito printers die in staat zijn volledige gebitsprothesen te fabriceren waarmee gespecialiseerde medewerkers aan de slag kunnen. Want alle digitalisering ten spijt is goed opgeleid personeel een onmisbare schakel voor een goed eindproduct. Zelfs het nemen van gipsafdrukken behoort nog steeds tot de geplogenheden.
Maar de eigen bezorgingsdienst van vroeger is ondertussen wel overgenomen door pakjesdiensten.
Nu het spreekt vanzelf dat deze evolutie gepaard ging met dure investeringen en dat leidde tot samenwerking met andere labo’s (momenteel een 8-tal) waaronder ook enkele uit Nederland.
Dan volgde een rondleiding door de talrijke labo’s waar we de verschillende stappen in het ontstaansproces van gebitsprotheses in woord en beeld konden volgen. Sommigen namen ook de gelegenheid te baat om vragen te stellen over hun persoonlijke ervaringen met implantaten of en andere gebitsproblematiek.
Terloops vertelde ons Emiel nog dat ze het rond 2000 niet meer echt zagen zitten. Door het promoten van regelmatig poetsen en goede mondhygiëne bij jongeren, vreesden ze dat hun beroep weldra overbodig zou worden. Maar niets bleek minder waar, want de opmars van snoepjes, tussendoortjes en vooral… energy-drinks eisten door het hoge suikergehalte hun gebitstol.
Ondertussen was het 16u geworden en de labo’s liepen stilaan leeg. Voor ons het moment om in de ontvangstruimte nog wat na te genieten bij een kopje koffie en een stuk lekkere taart en… een evaluatieformulier in te vullen.
Rond 17u namen we afscheid, we hadden een interessante namiddag beleefd in een voor de meesten van ons totaal onbekende wereld.
Verslag Frans
01 oktober 2024 Meerdaagse naar Berlijn

Verslag
21 mei 2024 Fort Eben Emael
BEZOEK FORT EBEN-EMAEL
Wat een druilerige dag! Maar wel het uitgelezen moment om een geleid bezoek te brengen aan het Fort van Eben-Emael. In de geschiedenis vermeld als een oninneembare vesting voor de Duitsers. Liep dat even anders!
Even terug in de geschiedenis...
In één van de museumzaal kregen we een film te zien over de spectaculaire aanval op het fort en de aanval op drie bruggen over het Albertkanaal. Het was de eerste aanval vanuit de lucht in de wereldgeschiedenis. In de ochtend van 10 mei 1940 landden 42 zweefvliegtuigen op het dak van het fort. De zweefvliegtuigen werden tijdens hun vlucht van Duitsland naar Belgie waargenomen boven Nederlandse Limburg. De Nederlandse luchtafweer kon de vlucht naar België echter niet verhinderen. De onverwachte landing van de zweefvliegtuigen zorgde voor verwarring onder de Belgische soldaten. Na de landing brachten de Duitsers hun holle ladingen (een toen nieuw type explosief) aan op de koepels waardoor deze al heel snel waren uitgeschakeld. Binnen een kwartier was het dak van het fort ingenomen. De Belgische soldaten raakten in paniek en vluchtten het fort in. Maar de Duitse troepen drongen het fort binnen met holle ladingen en met vlammenwerpers. De Belgische troepen hadden zo geen andere keus dan zich over te geven. Bij de inname van het fort en de kanaalbruggen zijn 24 Belgische soldaten om het leven gekomen. Maar daarnaast ook 270 Duitse militairen en 250 burgers.
Een gigantisch labyrint
An de ingang werden we opgewacht door twee gidsen. Met twee aparte groepen gingen we terug naar 1939-1940 en kwamen terecht in zeer lange gangen en talrijke kamers. We werden meegenomen in het dagelijkse leven van 1200 jonge mannen in het ondergrondse fort van Eben-Emael. Een voor die tijd hypermodern fort met zelfs centrale verwarming in de kazerne en douches met warm water. Een ongekende luxe voor de meestal jonge boerenzonen die er gekazerneerd waren.
Het fort is een gigantisch labyrint van 3 niveaus, 5 km galerijen en 17 gevechtsposten. Het fort is gebouwd in een driehoek en werd aan de ene kant beschermd door een wand van ruim 40 meter aan de kant van het Albertkanaal en aan de andere kant door een grote antitankgracht. Het totale oppervlak van het fort is 75 hectaren groot (dit komt overeen met 150 voetbalvelden). Van oost naar west is de langste afstand +/- 700 meter. Van zuid naar noord +/- 900 meter. Op het dak van het fort stonden de gevechtskoepels en de machinegeweerbunkers. De bewapening van het fort bestond uit twee batterijen. Elke bunker beschikte over kanonnen, machinegeweren en zoeklichten. Het dak van het fort, een enorme platte vlakte, bleek later uiteindelijk de zwakke plek van dit onneembare fort te zijn.
Daarna trekken we verder het fort in. De eerste kamer die we zien, is het hart van het fort: de kamer van de commandant. We komen op onze wandeling door de kazerne langs de kamers van de officieren, de onder-officieren en langs een eetzaal. We dwalen door de gangen en volgen de route naar het gedeelte voor gewone soldaten. In één kamer verbleven tot twaalf soldaten. Andere ruimtes die zich hier bevinden zijn de douches, een restaurant en een klein ziekenhuis.
Na de kazerne gaan we het enorme gangenstelsel in. Via een lange trap gaan we één niveau omhoog. In de nacht van 9 op 10 mei werd dit deel van het fort aangevallen. De vijandige troepen plaatsten boven aan het trapgat een holle lading. De ontploffing veroorzaakte een drukgolf waardoor de vier Belgische soldaten die zich in dit deel van het fort bevonden, om het leven kwamen. Het verwrongen staal van de trap herinnert aan de gruwelen van oorlog.
Symbool van de zinloosheid van oorlog...
Het fort vertelt niet alleen het verhaal van een belangrijke periode uit de hedendaagse geschiedenis, maar voor de bezoekers is het ook een instrument voor de zinloosheid van de oorlog en het ijveren voor vrede.
Iedereen was onder de indruk van wat zich hier heeft afgespeeld. Het was een leerrijke ontdekkingstocht en belevenis in het grootste fort van België, één van de grootste ter wereld en één van de best bewaarde van de tweede wereldoorlog. En we onthouden dat de geschiedenis soms dichterbij is dan we denken.
We vertrokken terug richting Bilzen waar in een plaatselijke horecazaak nog even tussen pot en pint werd nagekaart.
Verslag: Jos
26 maart 2024 Gallo Romeins Museum "De oudheid in kleur"
BEZOEK TENTOONSTELLING “DE OUDHEID IN KLEUR”
GALLO ROMEINS MUSEUM
Op deze mooie lentedag gingen we met een grote groep Neos-leden naar het Gallo-Romeins museum waar twee gidsen ons lieten kennismaken met de tentoonstelling “De oudheid in kleur”. De tentoonstelling reisde al de wereld rond en werd al door honderdduizenden mensen bezocht. En nu dus ook door ons. Limburgers zijn wereldburgers, maar de Bilzerse Neos-leden toch nog ietsje meer!
Een toch wel bijzondere tentoonstelling want in feite kennen we alleen maar de witmarmeren beelden uit de klassieke oudheid. Maar de oude Grieken en Romeinen beschilderden hun beelden van kop tot teen. En dat is voor heel veel bezoekers een verrassing want bijna niemand weet dat.
Aan de hand van een video-installatie zagen we waar al die witmarmeren sculpturen te vinden zijn. Standbeelden van keizers, goden en mythologische figuren. Ze staan in talrijke musea, overal ter wereld. Maar we vinden ze ook in tuinen, films en strips. Mensen uit de oudheid zouden vreemd opkijken wanneer ze die beelden vandaag terugzagen. In hun tijd waren ze beschilderd in bonte kleuren. Het idee van witte antieke standbeelden stamt uit de renaissance.
De tentoonstelling is een ware eyeopener. We ontdekten een groot aantal reconstructies van marmeren beelden uit de klassieke oudheid. Beschilderd zoals ze er ooit uitzagen. De reconstructies kwamen tot stand op basis van de meest recente wetenschappelijke inzichten waardoor er een diepgaande kennis is over hoe en met welke kleuren standbeelden in de oudheid werden beschilderd. In een zaal waanden we ons op de binnenplaats van een woning in het oude Griekenland. Centraal staat een standbeeld van een jonge vrouw, beschilderd in dromerige pastelkleuren. Er waren ook originele Griekse en Romeinse beelden tentoongesteld waarop nog zichtbare sporen van de oorspronkelijke kleuren te zien zijn.
Het werd een leerrijke reis door de klassieke oudheid met deskundige uitleg over de gebruikte technieken, pigmenten en de betekenis van de beelden. Een hoogtepunt van de tentoonstelling zijn de reconstructies van beroemde bronzen sculpturen: twee oude Griekse krijgers die bekend staan als 'de Bokser en de Prins'.
Kortom, een meeslepende ervaring die uiteraard moest afgesloten worden met een lekker drankje, voor sommigen in de cafetaria, voor anderen op een zonnig terrasje onder het toeziend oog van Ambiorix op de markt in Tongeren.
Verslag: Jos
12 maart 2024 Zorgvolmacht, schenkingen, testament
LEZING ZORGVOLMACHT, ERFENIS EN TESTAMENT DOOR NOTARIS VOETS
De kleine zaal van het cultuurcentrum de kimpel was helemaal volgelopen voor de lezing van notaris Voets over een aantal onderwerpen waar we ooit allemaal mee te maken krijgen. Voornaamste les van deze lezing: je kan maar beter op alles voorbereid zijn als je wat ouder wordt!
De zorgvolmacht
Met een zorgvolmacht geef je iemand anders (het mogen ook meerdere personen zijn) het recht om je vermogen te beheren of beslissingen te nemen wanneer je daar op een dag zelf niet meer toe in staat bent. Met andere woorden: wanneer je een zorgvolmacht wil toekennen moet je wel nog goed van geest zijn.
Vooraleer je een zorgvolmacht opstelt, is het belangrijk om stil te staan bij wat je zelf wenst. Dat is niet eenvoudig, want je denkt na over een toekomst die je niet kent en wat je wenst dat er gebeurt met jezelf en de dingen die je hebt. Het is dus zeer belangrijk om dit tijdig te doen, dus voor je wilsonbekwaam wordt door bijvoorbeeld een zware ziekte of dementie. Want heb je geen zorgvolmacht wanneer het nodig zou blijken, dan stellen zich grote problemen voor je partner of je kinderen. Want voor alle handelingen moeten ze dan naar de vrederechter.
Je bepaalt zelf hoe ver je wil gaan. Je beschrijft wanneer, wie, wat, waarmee kan doen. Een zorgvolmacht biedt veel mogelijkheden. Slechts enkele zaken zijn uitdrukkelijk verboden. Zo mag de persoon met een volmacht in naam van de lastgever (de persoon die de volmacht heeft toegekend) geen testament opstellen, geen regelingen treffen voor euthanasie en geen eed afleggen voor de boedelbeschrijving bij een notaris. Daarbuiten zijn de mogelijkheden quasi eindeloos. Je kan uitdrukkelijk bepalen dat de lasthebber enkel de dagelijkse financiële verrichtingen mag uitvoeren, of dat die in uw naam ook uw beleggingsportefeuille mag beheren, schenkingen mag doen of vastgoed mag verkopen.
In principe kan je zelf een zorgvolmacht opstellen, die je vervolgens laat registreren op de griffie van het vredegerecht. Zonder die registratie is de volmacht niet geldig. Stap je naar de notaris, dan zal die de zorgvolmacht registreren en er bovendien voor zorgen dat die helemaal correct is opgesteld. Het prijskaartje voor het opstellen van een zorgvolmacht door de notaris schommelt doorgaans rond de 550 euro, inclusief registratiekosten, bij één volmacht.
Erfenis
Een erfenis is de nalatenschap van iemand die overlijdt. Deze kan geregeld worden via de gewone wetgeving of via een testament. Op het ogenblik van overlijden worden alle rekeningen geblokkeerd tot de erfrechtverklaring in orde is. Deze verklaring wordt pas toegekend van zodra alle belastingschulden betaald zijn. De successieaangifte moet binnen de vier maanden gebeuren. De FOD Financiën berekent de belasting die iedere erfgenaam moet betalen.
De erven hebben de mogelijkheid de erfenis te aanvaarden of te verwerpen. Zijn er twijfels of er eventueel schulden zijn, dan kan de erfgenaam een inventaris aanvragen waardoor hij de erfenis aanvaardt onder voorwaarde van boedelbeschrijving. Indien de erfenis verworpen wordt door de erfgenaam komen de volgende erfgenamen aan bod (kinderen, kleinkinderen, verdere familie…). Maar zij moeten ieder apart laten weten of ze de erfenis al dan niet aanvaarden
Bij een erfenis tussen echtgenoten en kinderen is het tarief 3% op de eerste 50 000 euro, 9% op het bedrag tussen 50 000 en 250 000 euro en 27% op het bedrag boven de 250 000 euro.
Bij een erfenis tussen broers en zussen is dit 25% tot 35 000 euro, 30% op het bedrag tussen 35 000 en 75 000 euro en 55% boven de 75 000 euro. Bij een nog verdere afstamming is dit 25% tot 35 000 euro, 45% op het bedrag tussen 35 000 en 75 000 euro en 55% op het bedrag boven de 75 000 euro.
Dit is uiteraard de algemene regel die in Vlaanderen van toepassing is. Wanneer de erfgenaam bijvoorbeeld in Wallonië of het Brussels Gewest woont, gelden weer andere tarieven. Maar er zijn ook nog speciale regels bij bijvoorbeeld adoptiekinderen, nieuw-samengestelde gezinnen enzovoort.
Bovendien kan de regelgeving snel veranderen. Misschien staat er binnen korte termijn reeds een aangepaste versie op www.notaris.be.
Wil je de hoge successierechten voor een stuk vermijden dan kan je overgaan tot een schenking.
Testament
Wanneer je je niet kan vinden in de wettelijke regels die de verdeling van de nalatenschap bepalen, kan je een testament laten opmaken. Maar als er een huwelijkscontract is dan gaat dit altijd voor op het testament. Met een huwelijkscontract kan je ook iemand onterven, dat gaat niet met een testament: hier kan je de erfenis voor iemand maximaal halveren.
Het testament is vandaag een modern en efficiënt instrument geworden om het vermogen te verdelen na een overlijden. Maar het moet dan wel correct, duidelijk en in de juiste vorm opgesteld zijn. Bovendien kan je een testament altijd wijzigen. Een testament kan opgesteld worden door een notaris maar je kan het ook zelf doen. In dit geval moet het volledig eigenhandig geschreven zijn (getypt is ongeldig!), de naam en datum moeten vermeld zijn en het moet gehandtekend zijn. Het moet natuurlijk ook zeer duidelijk zijn wie wat krijgt want als dit niet zo is, is het zelf geschreven testament niet uitvoerbaar.
Zeer belangrijk is dat het niet volstaat om een geldig testament te maken, men moet het later ook nog kunnen terugvinden. Je kan het laten registreren maar dat moet dan weer via een notaris gebeuren.
Meer informatie over al deze onderwerpen vind je op www.notaris.be of bij je notaris.
Verslag: Jos Panis
23 februari 2024 Belgisch Centrum voor Geleidehonden
BEZOEK AAN HET BELGISCH CENTRUM VOOR GELEIDEHONDEN VZW
Onder ruime belangstelling vertrokken onze Neos-leden aan de kimpel voor een bezoek aan het nieuwe Belgisch Centrum voor Geleidehonden vzw, beter gekend als de school voor blindegeleidenhonden, gelegen op het industrieterrein Overhaem in Tongeren. Ze zijn de vroegere gebouwen van Sintra grondig aan het renoveren en aan het verbouwen zodat tegen eind dit jaar hun centrum volledig kan verhuizen van de Sint-Truidersteenweg in Tongeren (naast de school PIBO) naar hun nieuwe locatie op Overhaem. We werden er vriendelijk ontvangen door twee dames en ervaringsdeskundige Geert. Maar voor het bezoek aan de gebouwen kregen we via een powerpoint en enkele filmpjes een bredere kijk op het ontstaan en de werking van het centrum.
Het ontstaan
In 1990 richtte de Bilzerse Adeline Valkenborg, die op 14-jarige leeftijd blind werd, het centrum op. Na een lange zoektocht maakte zij kennis met het Engelse ‘Guide Dogs for the Blind Association”. Van hen kreeg zij haar eerste geleidehond. Zij was zeer tevreden over het Engelse opleidingssysteem en ze zorgde ervoor dat het systeem van geleidehonden ook in ons land werd opgericht. Adeline overleed op 16 juni 2016 maar haar levenswerk stopte niet, integendeel, het groeit nog steeds verder.
Wat doet het Belgisch Centrum voor Geleidehonden?
De missie van dit centrum is de mobiliteit van mensen met een visuele beperking te vergroten door geleidehonden gratis ter beschikking te stellen. Zo kunnen ze op een veiligere, meer ontspannen en efficiëntere manier een actieve rol spelen in onze “ziende” maatschappij. Het verandert hun leven volledig. Verkeerd geparkeerde auto’s, vuilnis op de stoep, terrassen die in de zomer plots op een pleintje staan… wij ontwijken dit met gemak maar voor een slechtziende of blinde persoon zijn dit ontzettend moeilijke obstakels. Zij krijgen gratis een geleidehond ter beschikking die hen helpt om deze hindernissen te ontwijken. Maar een geleidehond doet veel meer: hij zoekt ook bushaltes of trappen, en beslist hoe ze op een veilige manier een obstakel kunnen ontlopen.
Hoe wordt een hond een geleidehond?
Het volledige traject om een hond op te leiden tot blindegeleidehond duurt gemiddeld 2 jaar, waarvan 6 tot 8 maanden in het centrum voor geleidehonden. Het grootste aantal van hun honden kweken ze zelf. De rassen waarmee gewerkt wordt zijn hoofdzakelijk labradors en golden retrievers.
De eerste 8 maanden verblijven de pups in het centrum waar ze al leren omgaan met prikkels en situaties zoals de aanwezigheid van mensen, geluiden enz… Na 8 weken verhuizen ze naar een pleeggezin waar ze basiscommando’s leren en gesocialiseerd worden. Ze mogen dan ook overal mee naar toe: markten, supermarkt, musea enz… Tijdens deze 16 maanden durende opleiding worden de pleeggezinnen en honden begeleid door instructeurs van het centrum.
Dan gaat de hond naar het trainingscentrum waar ze een uitgebreid scholentraject voorgeschoteld krijgen. Het komt er op neer dat ze getraind worden om het verlengde te zijn van hun toekomstig baasje. Eigenlijk leren ze dat ze 2 meter groot zijn en 1 meter breed zodat ze samen met hun baasje alle obstakels kunnen vermijden. Daarnaast leren ze intelligente ongehoorzaamheid. Met andere woorden, ze leren een commando te moeten weigeren omdat er een gevaarlijke situatie is zoals bv. een aankomende auto als ze de straat moeten oversteken.
Wie krijgt welke hond?
Na de opleiding weet de instructeur perfect wat de hond kan en welk karakter hij of zij heeft. Om die reden zoeken zij ook altijd het beste baasje voor de hond en niet omgekeerd. Zo ontstaat er een perfect team. De visueel beperkte persoon verblijft dan twee weken in het centrum om samen met zijn toegewezen hond in opleiding te gaan. Daarna volgt een intensieve training in de thuisomgeving waar ze de vaste routes van de geleidehondgebruiker leren. Vanaf dat moment begint hun leven samen.
Een dure aangelegenheid
Een opleiding duurt ongeveer twee jaar waaraan talrijke vrijwilligers en instructeurs aan deelnemen. Bovendien is er ook nog de administratie, het voedsel, dierenarts enzovoort. Het spreekt voor zich dat dit een erg dure aangelegenheid is. De kostprijs voor één hond ligt tussen 25.000 € en 40.000 €.
Na deze uitleg brachten we een bezoek aan het zeer grote gebouw waar we de breedingkamers (kweekkamers), de trainingskennels en het cliëntenverblijf konden bekijken. Aan de andere kant van de gebouwen bevinden zich grote opslagruimtes voor hun “doppenactie”. Ook jij kan je bijdrage leveren door allerlei doppen te verzamelen en te bezorgen aan het centrum. Meer informatie hierover vind je op www.dopjesactie.be.
Het bezoek werd uiteraard afgesloten met koffie en taart en een vragenronde. Om geld in te zamelen konden de Neos-leden nog wat gadgets kopen. En uiteraard lieten onze leden zich niet kennen zodat het centrum nog een leuke bijdrage kon ontvangen.
Het is onvoorstelbaar hoeveel werk, geduld en middelen de opleiding van een hulphond vergt. Onze Neos-leden waren diep onder de indruk en stonden vol bewondering voor alle personeel en uiteraard voor de honden. Een zéér leerrijke ontmoeting!
Verslag: Jos Panis
01 februari 2024 Van String tot String

“VAN STRING TOT STRING” door Erna Siebens
In een kille zaal Concordia zouden de aanwezigen het al snel warm krijgen bij deze lezing. Bij het binnenkomen zagen ze al onmiddellijk een indrukwekkend overzicht van ondergoed.
Erna Siebens verwierf als costumière naambekendheid dankzij haar creaties voor ondermeer het Koninklijk Ballet van Vlaanderen en de kerstshows van Samson en Gert voor Studio 100. Ze werkte ook voor VRT en VTM waar ze kostuums leverde voor ondermeer de televisieseries ‘Heterdaad’, ‘Lili en Marleen’ en ‘Stille Waters’.
Met haar speelse voordracht leidde Erna Siebens ons door drieduizend jaar lingeriegeschiedenis van bij de Egyptenaren tot vandaag.
Vandaag wordt open en 'bloot' over lingerie gesproken. Zonder schroom stapt men lingeriezaken binnen. Maar wisten jullie dat er vroeger meer bloot was dan jullie ook maar vermoeden? Wat dachten jullie dat er onder die grote hoepelrokken schuilging? Van wanneer dateert het eerste onderbroekje? Droegen mannen ook korsetten? Hoe smal was de 19de eeuwse wespentaille? Op al die vragen kregen de aanwezigen op een ludieke manier het antwoord.
Erna stal de show met regelmatig een kledingstuk aan te trekken waar niemand ernstig bij kon blijven en spontaan mee lachte. Sommige stukken spraken tot de verbeelding. Iedereen was verrast hoe fantasierijk onze voorouders zich vroeger onder rok en bloes durfden uitdossen. Goed om zien was dat tot aan de Franse revolutie, zeg maar 1789, de hoeveelheid stof - nodig om de vrouwen te kleden - enorm was! En bovendien vaak op voorschrift van de kerkelijke hiërarchie! Daarna werd het steeds minder en minder. Hoe jonger in de geschiedenis, hoe sneller het aan en uit moest. Steeds minder stof dus!
Het hele jargon van van lingerie kwam aan bod: corsetten, hoepelrokken, “snelzeikers”, onderrokken, BH’s, jarretelles, … De heren kwamen maar pover uit de hele voorstelling tenzij dan de pastoorsonderbroek uit de vorige eeuw die Erna plots te voorschijn toverde. Van alles had ze modellen bij, op levensgrote poppen, om de mode van destijds te showen. Heerlijk was het en er werd heel wat afgelachen.
Het werd een leuke namiddag met een waterval van woorden, in sappig “ beschaafd Antwaarps”, alleen onderbroken voor uiteraard koffie en vlaai.
Verslag: Jos Panis
09 januari 2024 Correct medicatiegebruik
CORRECT MEDICATIEGEBRUIK” door dr. JOHAN MENTEN
Ondanks de ijzige koude kwamen toch 45 Neos-leden naar de gezellige en warme zaal Hartenberg in Eigenbilzen om van dr. Menten te horen hoe we onze medicatie correct zouden moeten gebruiken. Maar hij ging ook dieper in op de hoeveelheden medicijnen die we slikken en hoe we dat eventueel kunnen minderen.
Nieuwe coronapiek
Na het welkomstwoord van onze voorzitter wou dr. Menten eerst even ingaan op de coronapiek die er opnieuw heerst. Momenteel is er wel degelijk de op één na grootste coronapiek tot nu toe. Er zijn nu ongeveer 375 nieuwe positieve gevallen per dag maar gelukkig gaat niemand er nog aan dood.
Alleen komt het niet meer of minder in het nieuws omdat het minder zichtbaar is omdat er veel minder testen worden gedaan.
Inleiding
Wat de meesten onder ons niet weten is dat we over medicatie alle info kunnen terugvinden op de website: www.farmainfo.be. Je vindt er antwoorden op vragen zoals hoe we medicatie moeten bewaren, wat mogen we al dan niet combineren enz… Ook de website www.mijngezondheid.be is zeer interessant omdat je daar je eigen medisch dossier kan inkijken en bv. Kan zien welke medicatie je neemt, welke vaccinaties je hebt gehad enz..
Medicatie is een zeer grote farmaceutische industrie, zeker in België. We voeren jaarlijks voor 100 miljard euro medicatie uit naar het buitenland. Er werken 43 000 werknemers in deze industrie. Jaarlijks gaan er 100 miljoen terug betaalde verpakkingen over de toonbank bij de apothekers. Dat zijn 10 verpakkingen per jaar per Belg. En daarnaast is er nog medicatie vrij te koop via internet, de drogist…
Sinds 2022 zijn er nieuwe richtlijnen waardoor de overheid het misbruik wil verminderen van bepaalde geneesmiddelen zoals het gebruik van medicatie zoals zuurremmers, cholesterolverlagers enz... . Een groot voorbeeld van misbruik is het feit dat jaarlijks 30% van de thuismedicatie niet wordt ingenomen (kijk maar eens in uw thuisapotheek hoeveel er staat wat je niet meer gebruikt of wat vervallen is…). Dat betekent dat er jaarlijks voor ongeveer 1,5 miljard euro belastinggeld zomaar weggegooid wordt!
We zijn ons eigen medicijn
De stelregel van deze lezing is: “We zijn ons eigen medicijn”. Veel is terug te brengen tot een verkeerde levenshouding. We moeten voldoende lichamelijke en geestelijke inspanningen doen, gezond en gevarieerd eten, het gewicht onder controle houden, roken stoppen en alcohol minderen, geen geestverruimende middelen nemen en zorgen dat de stress onder controle blijft. We hebben de keuze: we gaan dit doen of we corrigeren onze verkeerde levenswijze met een “pilleke”. Uit studies blijkt dat wanneer we de juiste levenswijze toepassen de levensverwachting van vrouwen stijgt van 75 naar 85 jaar en van mannen van 72 naar 83 jaar.
Soorten medicijnen en doel
Er zijn verschillende medicijnen en doelen. Er zijn medicijnen die genezen omdat ze kiemen doden of de verspreiding ervan tegengaan (vb. bij griep). Andere corrigeren hormoontekorten waardoor de ziekte stabiliseert of de levenskwaliteit verbetert (vb. bij suikerziekte). Weer andere hebben effect op het zenuwstelsel (vb. pijnstillers) of hebben effect op levensprocessen (vb. bloeddruk, hartritmestoornissen). En tot slot zijn er preventieve medicijnen zoals vaccinaties.
Een zéér belangrijke opmerking is dat je nooit op eigen houtje je medicatie mag verminderen. Raadpleeg altijd eerst je arts!
En gebruik zo weinig mogelijk of liefst geen voedingssupplementen.
Hoe gebruik je medicatie juist
Dr. Menten gaf verschillende voorbeelden van bepaalde aandoeningen en hoe we die kunnen aanpakken. Eén ervan was bijvoorbeeld te hoge cholesterol waar veel mensen mee te maken hebben. Om je cholesterol te verlagen moet je stoppen met roken, gezond eten en genoeg bewegen, het gewicht beperken, liever weinig of geen alcohol drinken en de stress verminderen. Hoe kan je bijvoorbeeld gezond eten: kies meer plantaardige in plaats van dierlijke producten, eet groenten en fruit, eet volkoren brood en pasta, eet regelmatig peulvruchten, kies voor magere of halfvolle zuivelproducten, vervang verzadigd door onverzadigd vet en eet niet teveel suiker.
Zo ging dr. Menten ook verder in op het gebruik van bloedverdunners, behandeling tegen hoge bloeddruk, behandeling van osteoporose, gebruik van slaappillen, vitamines…
Het probleem: antibiotica
Een groot probleem is en blijft het gebruik van antibiotica. De Belgen gebruiken dit veel te veel. Zo is het Nederlands antibioticagebruik slechts de helft van het Belgisch antibioticagebruik!
Infecties worden veroorzaakt door virussen. Daardoor heeft antibiotica géén nut bij griep, verkoudheid, acute bronchitis en de meeste vormen van keel- en oorontsteking. Ook bij bacterieën zijn ze niet altijd nodig want ons lichaam maakt zelf antistoffen aan zodat de infectie na enkele dagen spontaan verdwijnt.
Er zijn veel misvattingen over antibiotica. Door antibiotica gaat de koorts niet of niet sneller dalen! Antibiotica slikken helpt niet preventief! Neem zeker geen antibiotica “voor alle zekerheid”! Je wordt niet sneller beter door antibiotica! Vermoeidheid wordt niet veroorzaakt door de antibiotica maar wel door de infectie die je hebt! Kinderen hebben zeker niet meer antibiotica nodig, integendeel! Ze moeten immers hun afweersysteem als kind nog ontwikkelen.
Je kan antibiotica op een correcte manier gebruiken als je het alleen neemt als je arts het noodzakelijk vindt. Neem dagelijks de voorgeschreven hoeveelheid op het juiste tijdstip. Neem de doos leeg, stop dus nooit een antibioticakuur op eigen initiatief en gebruik geen restjes of antibiotica van anderen. Je neemt antibiotica best op een lege maag, dat is dus 1 uur voor of 2 uur na de maaltijd.
Medicatie in gesprek met arts of apothekers
Bespreek op regelmatige basis je medicatiegebruik met je arts of apotheker. Neem altijd je lijstje mee en geef zoveel mogelijk informatie of je medicatiegebruik. Bespreek welke hulp je kan krijgen bij het toedienen van medicatie (bv. hoe kan ik het best oogdruppels gebruiken zodat er meer in dan naast mijn oog druppelt…). Bespreek de werking van de medicijnen (mag ik die combinatie gebruiken?, wanneer mag of moet ik al dan niet stoppen met bepaalde medicijnen?…).
Tips voor het gebruik van medicijnen
Denk aan de (klein)kinderen en bewaar de medicijnen op een veilige en vaste plaats. Let er op dat sommige medicijnen moeten bewaard worden in de koelkast en of ze niet vervallen zijn. Ruim de overschot of vervallen medicijnen geregeld en veilig op. Je kan deze binnenbrengen bij de apotheker. Geef je medicijnen nooit aan anderen! En gebruik nooit op eigen initiatief medicatie van iemand anders!
Wat is de beste manier om medicijnen in te nemen?
Ga met de medicijnen en een vol glas water aan tafel zitten. Neem eerst een slok water en slik dit door. Neem het medicijn en plaats het midden op de tong… maar slik nog niet door. Buig je hoofd naar beneden (zoals als je eet) en dus zeker niet naar achteren. Slik het medicijn door.
Gebruik nooit vruchten- of frisdranken en zeker geen pompelmoessap, altijd water. En neem je medicatie altijd op het juiste moment.
Wat moet er in mijn apotheekkast thuis?
Pleisters voor wondzorg / verband
Ontsmettingsmiddel: middelen met jood of met chloorhexidine
Pijnstillers: ontstekingsremmers: gebruik die echter met mate en tijdelijk! (Brufen®, ibuprofen, Voltaren®
paracetamol (o.a. Perdolan®/Dafalgan®)
Maagdarmklachten • iets tegen misselijkheid : Litican® of Motilium®ofPrimperan®
Iets tegen diarree: Imodium®
Iets tegen buikkrampen, nierkolieken: Buscopan®
Een thermometer
Doos antibiotica “in reserve” hoort daar NIET thuis !!!
Na deze lange maar leerrijke uiteenzetting gaf dr. Menten nog een goede uitsmijter mee: “Het enige wat je kunt doen om gezond te blijven is niet ziek te worden”. En dan gaf hij al lachend dit advies van een 105-jarige dame:
Voor een betere spijsvertering drink ik Chouffe
Als ik geen eetlust heb drink ik witte wijn
Als mijn bloeddruk te laag is drink ik rode wijn
Als mijn bloeddruk te hoog is drink ik een whisky
Als ik verkouden ben drink ik een jenever”
“Wanneer drink je dan water ?”
“Zo ziek ben ik nog nooit geweest!!
En toen was het natuurlijk tijd voor koffie en vlaai!
Verslag: Jos Panis