Op dinsdag 05 augustus 2025 verzamelden we ons voor de monumentale poort van de Hoeve van Wahenges in BEAUVECHAIN, gelegen in het pittoreske landschap van Waals-Brabant. Onze gids, Glenn Govaerts, verwelkomde ons met een brede glimlach en een aanstekelijk enthousiasme voor het erfgoed dat hij al jarenlang bestudeert en koestert. Het beloofde een leerrijke en boeiende namiddag te worden, waarbij verleden en heden naadloos in elkaar overvloeiden.

Glenn begon onze rondleiding met een boeiende schets van de rijke geschiedenis van de Hoeve van Wahenges. Er stond in de 1e à 3e eeuw op deze plek een Gallo-Romeinse villa. De villa lag op een open plek in het Kolenwoud of Silva Carbonaria. De villa was de residentie van een landbouwexploitatie. In de loop der eeuwen werd ze verschillende keren verbouwd en uitgebreid. Aanvankelijk fungeerde de site als een typische Vierkant hoeve, waar landbouw, veeteelt en ambachtelijke activiteiten samenkwamen. Dit soort hoeve is kenmerkend voor de regio en illustreert het traditionele Brabantse boerenleven. In 1147 schonken de lokale heren Henri van Jauche en Willem (Guillaume) van Dongelberg grote terreinen in Sluizen (hertogdom Brabant) aan de abdij van Averbode. Wahenges, gelegen in Sluizen, werd alzo eigendom van de orde der norbertijnen. Door de eeuwen heen werd de hoeve bewoond door diverse families, elk met hun eigen verhalen, kleine drama’s en bijdragen aan de ontwikkeling van het domein. Glenn wist deze geschiedenis tot leven te brengen met kleurrijke anekdotes en historische feiten.

We stonden stil bij het imposante poortgebouw, ooit de enige toegang tot het binnenplein, en bij de oude tiendschuur. Dankzij Glenns uitgebreide kennis konden we ons een goed beeld vormen van het dagelijkse leven op de hoeve door de eeuwen heen. Glenn vestigde onze aandacht op de architecturale bijzonderheden van de hoeve. Veel elementen zijn origineel, terwijl andere delen met veel zorg gerestaureerd zijn om het authentieke karakter te behouden.

Hij vertelde over de veranderingen in landbouwmethodes, het belang van zelfvoorziening en het sociale netwerk dat zo’n hoeve creëerde in het Brabantse platteland. Vandaag de dag is de hoeve eigendom van Mevr.del Marmol (een hedendaagse familie van de Belgische adel, afkomstig uit Spanje) , maar is er ook ruimte voor educatieve projecten en culturele evenementen.

Wat vooral bijbleef na dit bezoek was het gevoel van verbondenheid met het verleden en met de plek zelf. De Hoeve van Wahenges is niet zomaar een monument, maar een levend geheel waarin geschiedenis, natuur en gemeenschap samenkomen. Door de inspirerende uitleg van Glenn Govaerts kregen we een dieper inzicht in de betekenis van erfgoedbehoud en hoe we daar als bezoekers en burgers aan kunnen bijdragen. Het was een unieke en waardevolle ervaring. Het liet zien hoe het verleden zichtbaar blijft in het heden, mits er met zorg en liefde voor erfgoed en natuur wordt omgegaan. De Hoeve van Wahenges zal na dit bezoek voor altijd een bijzondere plek blijven in ons collectief geheugen.

Daarna reden we richting JODOIGNE naar het GOB (Geologisch Observatiecentrum), gelegen in het oude stadhuis van JODOIGNE. Waar we met een informatief filmpje doorheen de geschiedenis van de  steen van Gobertange werden geloodst. Een kalkzandsteen die niet alleen de identiteit van de regio bepaalt, maar ook een internationaal gewaardeerd bouwmateriaal is geworden. Het oude stadshuis zelf is een mooi voorbeeld van hoe lokale materialen, waaronder uiteraard de steen van Gobertange, gebruikt worden in hedendaagse architectuur. De kalkzandsteen van Gobertange wordt al sinds de Romeinse tijd gewonnen en gebruikt. Deze beige tot lichtgrijze steen kenmerkt zich door zijn duurzaamheid, zijn fijne korrel en zijn warme uitstraling. Door de eeuwen heen werd deze steen verwerkt in tal van belangrijke gebouwen, zoals kerken, abdijen, kastelen en zelfs delen van het Brusselse stadhuis. Het filmpje eindigt met voorbeelden van gebouwen – van middeleeuwse abdijen tot moderne woningen – waar de steen van Gobertange nog steeds zichtbaar is. De boodschap is duidelijk: dit is niet zomaar een bouwmateriaal, maar een levend stuk geschiedenis dat generaties verbindt.

In de ontvangstruimte prijken indrukwekkende fossielen en doorsneden gesteenten die nieuwsgierigheid opwekken. Een interactieve tentoonstelling gidst jong en oud langs de belangrijkste gesteentesoorten van de streek, hun ontstaansgeschiedenis en hun rol in de bouwkunst. Het GOB in Jodoigne biedt met het bezoek en het filmpje niet enkel een informatieve, maar ook een inspirerende ervaring. Een bezoek aan het Geologisch Observatiecentrum in Jodoigne is een aanrader voor iedereen die interesse heeft in de Belgische geschiedenis, geologie en bouwcultuur.

Kortom, het was zo'n namiddag die uitgroeide tot een avond, zonder dat iemand daar moeite voor hoefde te doen. Een namiddag waarop bijpraten op een terrasje met een drankje niet enkel een afsluiting was, maar een ode aan de kleine, betekenisvolle momenten die het leven kleur geven. 

Een uitgebreide informatie over de steen van Gobertange en de kwartsietsteen van Tienen kan je vinden in de volgende publicatie:

Kwartsiet en Gobertange, natuurstenen uit Zuid-Hageland.